تقیهای و اکراهی بودن رساله تحریمیه
تاریخ علم فقه و استبداد حاکم بر جوامعی که فقیهان شیعه در آن میزیستهاند، آنان را به تقیه و پنهان داشتن نظرات خویش و سکوت و گاه تغییر آن میکشانده است. کسی که رساله تحریمه مرحوم سبزواری را میخواند، از آن قرینههایی را به دست میآورد که ایشان در مقام بیان دیدگاه واقعی خویش نیست و اقرارهای وی اکراهی است، بر این اساس، این گفته که من سخن دل خویش را در این رساله میآورم از باب تقیه است و نباید آن را جدی گرفت. تاریخ شیعه از این نمونهها بسیار دارد و کسی که با مراجعه به این متون بپندارد همه گزارههای موجود در این کتابها، سخنان جدی و مراد واقعی آنان است، اشتباه میکند. این امر در بیشتر کلماتی که برای التیام میان شیعه و سنی گفته شده است، خود را بیشتر نشان میدهد. ما در ادامه سخن، به بررسی رساله تحریمیه مرحوم سبزواری میپردازیم.
شایان ذکر است افرادی که این رساله را به چاپ رساندهاند، بر این نکته تأمل ننمودهاند و آن را مراد واقعی وی دانستهاند. محقق سبزواری با نگارش رساله تحریمیه، حمایت فقیهان را برای بار دیگر به دست آورد؛ همانگونه که همواره، فقیهان از دیگر فقها و فیلسوفان از دیگر فلاسفه، پشتیبانی مینمودهاند.