نگارش رساله تحلیلیه
عبارت «وفصّلناه فی بعض رسائلنا» به رساله مستقل وی با عنوان
۱ـ کفایة الأحکام، ج ۱، ص ۴۳۴.
(۹۵)
«رسالة فی تحلیل الغناء» اشاره دارد که اکنون گفته می‌شود نسخه‌ای از آن در کتابخانه دانشگاه تهران نگه‌داری می‌شود، اما زحمتی که ایشان کشیده به ما انتقال نیافته است. کلام مرحوم سبزواری در کتاب کفایة الاحکام نیز دیدگاه آن رساله را به صورت کامل انعکاس نمی‌دهد. آن کتاب بود که موجی در جامعه علمی آن روز ایجاد نمود و عبارات یاد شده، چنین توانی را ندارد. البته گفته می‌شود وی چون با اعتراض فقیهان روبه‌رو شد، تمام نسخه‌های رساله تحلیلیه خود را جمع‌آوری نمود. به نظر می‌رسد جناب شیخ انصاری رحمه‌الله آن را دیده باشد.
متأسفانه استبداد حکومتی یا توده‌ای و گاه دینی برخی از فقیهان که اقبال عمومی می‌یابند یا مورد حمایت دولت‌ها واقع می‌شوند و به سِمَت مرجعیت می‌رسند، بیش‌تر مانع از آزاد اندیشی عالمان برجسته و ممتاز می‌گردد و عالمان ربّانی با چیرگی آن ظاهرگرایان، ناچار می‌شوند همانند محقق سبزواری، از اصحاب سخن گویند و چنان بنویسند که خود را تبرئه نمایند.