۱۳۹۵-۰۵-۰۲

دلایل جواز غناخوانی

 جناب محقق در تأیید نظر خویش به روایات زیر استشهاد می‌نماید، اما وی توجیه دوم را با عبارت «غیر بعید» آورد که تردید وی را نمایان می‌سازد و بر عبارت «مهیجة للأشواق إلی عالم القدس» که در فرازهای زیر خواهد آمد، گزاره «محل تأمّل» را افزوده است، که جازم نبودن وی در این مسأله را بیان می‌دارد:

«ویؤیده أیضا روایة أبی بصیر فی الصحیح قال: قال أبو عبد اللّه علیه‌السلام : أجر المغنّیة التی تزفّ العرائس لیس به بأس لیست بالتی

(۹۲)

یدخل علیها الرجال؛ إذ فیه دلالة علی أنّ منشأ المنع دخول الرجال علیها، ففیه إشعار بأنّ منشأ المنع فی الغناء هو بعض الأمور المحرّمة المقترن به کالالتهاء وغیره.

… ویؤیده أیضا روایة عبد اللّه بن سنان المذکورة، فإنّ فی صدر الخبر الأمر بقراءة القرآن بألحان العرب ثمّ المنع من القراءة بلحون أهل الفسق، ثمّ ذمّ من یرجّع فیها ترجیع الغناء، ویؤیده أیضا قوله علیه‌السلام فی روایة أبی بصیر: إنّ اللّه عزّ وجلّ یحبّ الصوت الحسن.

وفی عدّة من تلک الأخبار إشعار بکونه لهوا باطلاً، وصدق ذلک فی القرآن والدعوات والأذکار المقروّءة بالأصوات الطیبة المذکرة للآخرة، المهیجة للإشواق إلی العالم الأعلی محلّ تأمّل.

علی أنّ التعارض وقع بین أخبار الغناء والأخبار الکثیرة المتواترة الدالّة علی فضل قراءة القرآن والأدعیة والأذکار، مع عمومها لغةً وکثرتها وموافقتها للأصل، والنسبة بین الموضوعین عموم من وجه. فإذن لا ریب فی تحریم الغناء علی سبیل اللهو والاقتران بالملاهی ونحوهما.

ثمّ إن ثبت إجماع فی غیره کان متّبعا، وإلاّ بقی حکمه علی أصل الإباحة، وطریق الاحتیاط واضح»(۱).

تعارض یاد شده میان روایات حرمت غنا و روایات زیاد و متواتری است که بر فضیلت قرائت قرآن کریم و دعاها و اذکاری دلالت دارد، افزون بر عمومیتی که از لحاظ لغت دارد و بسیاری آن، با اصل اباحه هماهنگ است. نسبت میان این دو موضوع، عموم و خصوص من وجه است، بنابر این، شکی در حرمت غنای لهوی که با آلات لهو و مانند آن همراه می‌شود، نیست.

۱. کفایة الاحکام، ص ۴۳۳.

(۹۳)

سپس اگر اجماع بر حرمت غیر آن ثابت باشد باید از آن پیروی نمود و در غیر این صورت تحت اصل اباحه باقی می‌ماند، و راه احتیاط نیز روشن است.

البته باید توجه داشت که محقق سبزواری در مقام ارایه دلیل بر اثبات حلیت غنا بر می‌آید؛ در حالی که اصل اولی در غنا حلیت و جواز آن است و این ادعای حرمت غناست که نیاز به اثبات دارد و چگونگی آن، پیش از این و در جلد دوم و سوم این مجموعه گذشت.

,