ناآگاهی از موسیقی و خلط موضوعات
تحلیل عقاید محقق عاملی میرساند وی موسیقیدان و صوتشناس نبوده است که این گونه سخن میگوید. وی بر این باور است که اگر ترجیع دارای طرب نباشد و یا غنایی نباشد، اشکال ندارد؛ در حالی که نمیشود ترجیعی باشد که غنایی نباشد؛ هرچند غنا را به «مد الصوت مع الترجیع»
(۱۷۵)
تعریف نمایند!
وی گوید چگونه میشود قرائت قرآن کریم طربانگیز باشد؛ در حالی که عرض ما این است که قرائت قرآن کریم میتواند طربانگیز باشد. حکایت عایشه که در سنین کودکی بوده است و خواندن سوره «والتین والزیتون» به همراه رقص وی دلالت بر این امر دارد. فصحای عرب چنان بهتزده شده بودند که میاندیشیدند غزلی که این دختر میخواند چیست. عایشه پس از آن بر گوش کسی که به پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله بیاحترامی کرده بود سیلی زد ولی چون مشرکان دیدند وی کودکی بیش نیست شمشیرها را کنار گذاشتند. دستگاههای موسیقی امری طبعی است، از این رو عایشه به طبع، آیه را به گونهای خوانده است که فصحای عرب را تحتتأثیر قرار دهد وگرنه وی دستگاههای موسیقی را نمیشناخته است.
شیخ عاملی گوید کسی که نیکویی صوت و گریه کردن و تباکی یا ترجیع صوت را غنا بداند فردی جامد است.