ردیه بر رساله تحلیلیه
مرحوم شیخ علی عاملی نواده فاضل و محقق شهید ثانی است. وی رساله «تنبیه الغافلین و تذکیر العاقلین» را به هدف ردّ رساله تحلیلیه مرحوم محمّدباقر سبزواری نگاشته است. این رساله را باید هم‌چون رساله تحریمیه مرحوم سبزاوری، کتابی سیاسی و نه علمی به شمار آورد. در هیچ یک از این دو کتاب، استدلال علمی به چشم نمی‌آید. البته، جناب شیخ علی هم‌چون محقق سبزواری دامنه تحریم را گسترده نگرفته است و مرحوم سبزواری بر حرمت غنا غلاظ و شداد بیش‌تری داشته است. گویا وی در مقام نگارش توبه‌نامه‌ای بوده است تا رساله‌ای علمی و فقهی.
(۱۶۱)
جناب شیخ علی عاملی روایات غنا و موسیقی را به صورت گسترده در اختیار نداشته، و این مطلب از اعترافات ایشان است؛ آن‌جا که می‌گوید: «هذا ما حضرنی الآن من الأحادیث التی علی تحریم الغناء»(۱)؛ اما تعجب این است که ایشان با در دست داشتن شمار اندکی از این احادیث، به شدت بر علیه مرحوم سبزواری مبالغه می‌نماید و بر آن است تا به ایشان، بیدارباش دهد!
جناب عاملی در تبیین روایات تحریم، چهار روایت را که بر قرائت قرآن کریم به لحن عرب سفارش نموده، آورده است. نخستین روایت را از اصول کافی و دیگری را از مجمع البیان و سومی را از نهایه ابن اثیر با عبارت (وفی الحدیث) و چهارمی را از جامع الاصول نقل می‌کند. نقل روایت از چنین کتاب‌هایی این معنا را تداعی می‌کند که ایشان روایات چندانی در دست نداشته و وی به کتاب‌های معتبر روایی مراجعه نکرده است. ما پیش از این، درون‌پژوهی و دامنه دلالت این روایات را در جلد سوم بررسیده‌ایم. در این جا تنها شیوه ورود و استدلال محقق شیخ علی را خاطرنشان می‌شویم.