دلایل جواز غناخوانی

نقد قیاس و استحسان

نتیجه‌ای که غزالی می‌خواهد به دست دهد این است که خوبی و زیبایی را نمی‌توان بد و زشت دانست و آن را حرام شمرد؛ چرا که زیبایی و توانمندی و خوبی در دین اسلام که دینی فطری است، حرام نمی‌گردد. باید به این سخن، افزود در صوت و صدا تنها با وجود دلیل حرمت بر آن است که می‌توان به حرمت آن فتوا داد و تنها سندی که پذیرفته است نیز قرآن کریم و سنت است. قیاس غیر منصوص العله از نظر ما حجت

(۱۴۲)

نیست. گفته‌های غزالی جز استحسان عقلی چیز دیگری به شمار نمی‌رود و استحسان نمی‌تواند حجت برای اثبات حکم شرعی قرار گیرد. البته نبود دلیل بر حرمت، حلیت غنا و موسیقی را می‌رساند. درست است ما نیز در جلد نخست گفتیم که صوت و لذت‌بری از آن امری طبیعی و به مقتضای آفرینش است، ولی این دلیل به تنهایی ناقص است و در صورتی کامل می‌شود و حجت شرعی می‌گردد که منعی از ناحیه شارع برای آن نیامده باشد. از این رو، باید تمامی ادله را که برای منع ادعا شده است، مورد تحقیق و بررسی قرار داد و اگر منعی از آن نرسیده است، آن را بی‌جهت بر خود و دیگران حرام ننمود.