۱۳۹۵-۰۲-۱۹

توضیح المسائل: ۳ ـ طهارت‌های سه‌گانه

 

چیزهایی که تیمّم بر آن درست است

م « ۶۹۱ » تیمّم بر خاک، ریگ، کلوخ، سنگ پاک یا گل پخته؛ مانند: آجر و کوزه درست است.

م « ۶۹۲ » تیمّم بر سنگ گچ، سنگ آهک، سنگ مرمر و دیگر سنگ‌ها و نیز گچ و آهک پخته صحیح است، ولی تیمّم بر جواهر؛ مانند: سنگ عقیق و فیروزه باطل است.

م « ۶۹۳ » تیمّم بر گرد و غبار، اگر روی فرش، لباس و مانند آن جمع شود و خاک نرم به‌شمار آید، درست است.

م « ۶۹۴ » اگر به خاک، ریگ، کلوخ و سنگ دسترسی ندارد، بر گرد و غباری که در فرش، لباس و مانند آن است تیمّم کند و چنان‌چه گرد و غبار فرش و لباس آشکار نباشد ولی وقتی به آن دست می‌زند، گرد برمی‌خیزد، تیمّم بر آن اشکال ندارد و در صورتی که گرد و غبار نیابد، بر گِل تیمّم کند و اگر گِل هم یافت نشود، نماز را بدون تیمّم بخواند، ولی سپس قضای آن را بجا آورد.

م « ۶۹۵ » هرچند بتواند با تکاندن فرش و مانند آن، خاک فراهم نماید، تیمّم بر چیزی که گرد در آن است، درست می‌باشد و چنان‌چه بتواند گِل را خشک کند و از آن خاک فراهم نماید، تیمّم بر گِل نیز درست است.

م « ۶۹۶ » کسی که آب در اختیار ندارد، ولی برف یا یخ به همراه دارد، می‌تواند آن را آب نماید و با آن وضو یا غسل بسازد و اگر ممکن نباشد یا سختی غیر عادی داشته باشد و چیزی هم که تیمّم بر آن درست باشد در اختیار ندارد، نماز را بدون وضو و تیمّم بگزارد و در آینده قضا نماید.

(۱۶۱)

م « ۶۹۷ » اگر چیزی مانند کاه که تیمّم بر آن درست نیست با خاک و ریگ آمیخته شود، نمی‌تواند بر آن تیمّم کند؛ مگر در صورتی که آن چیز به اندازه‌ای کم باشد که در آن از بین رفته به‌شمار آید که در این صورت، تیمّم بر آن درست است.

م « ۶۹۸ » اگر چیزی در اختیار ندارد که بر آن تیمّم کند، در صورتی که در توان اوست باید چیزی را با خریدن و مانند آن فراهم نماید.

م « ۶۹۹ » تیمّم نمودن بر دیوار گِلی که دست زدن بر آن، دست را خاکی می‌سازد، درست است.

م « ۷۰۰ » تیمّم ساختن بر زمین و خاک نمناک و گِل سفت شده درست است، و با بودن زمین و خاک خشک، تیمّم بر خاک یا گِل تر درست است.

م « ۷۰۱ » لازم است چیزی که بر آن تیمّم می‌شود، پاک و تمیز و دور از هرگونه نجسی و آلودگی باشد و نباید بر چیزی که سبب بیزاری و تنفر مزاج است تیمّم کرد.

م « ۷۰۲ » اگر چیز پاکی که تیمّم بر آن درست است در اختیار ندارد، نماز را بدون طهارت بگزارد و قضای آن را نیز بجا آورد.

م « ۷۰۳ » اگر چیز پاکی که تیمّم بر آن درست است در دسترس ندارد، نباید بر چیز نجس تیمّم کند، بلکه نماز را بدون طهارت بخواند و قضای آن را در آینده بجا آورد.

م « ۷۰۴ » اگر یقین داشته باشد که تیمّم بر چیزی درست است و بر آن تیمّم نماید و سپس پی ببرد که تیمّم بر آن نادرست بوده، باید نمازهایی را که با آن تیمّم گزارده است دوباره بخواند.

م « ۷۰۵ » مکان چیزی که بر آن تیمّم می‌شود نباید غصبی باشد؛ پس اگر کسی بر خاک غصبی تیمّم کند یا خاکی را که مال خود اوست بدون اجازه در ملک دیگری بگذارد و بر آن تیمّم نماید، تیمّم او نادرست است.

م « ۷۰۶ » تیمّم نمودن در مکان غصبی نادرست نیست؛ پس اگر کسی در ملک خود دست را بر زمین بزند و بدون اجازه، وارد ملک دیگری شود و دست را به

(۱۶۲)

پیشانی بکشد، تیمّم او باطل نمی‌شود؛ هرچند گناه کرده است.

م « ۷۰۷ » اگر نداند مکان تیمّم نمودن غصبی است یا فراموش کرده باشد، تیمّم او درست است؛ مگر آن که خود غاصب باشد.

م « ۷۰۸ » اگر به خاطر ندانستن حکم، بر چیز غصبی تیمّم کند، و در دانستن مسأله کوتاهی نکرده باشد، تیمّم او درست است.

م « ۷۰۹ » کسی که در جای غصبی حبس است و آب و خاک آن نیز غصبی است، لازم است با تیمّم نماز بخواند.

م « ۷۱۰ » باید تا می‌تواند بر چیزی تیمّم نماید که گَرد داشته باشد؛ به‌گونه‌ای که به دست بماند و مستحب است پس از دست زدن بر آن، دست را بتکاند تا گرد آن بیش‌تر بریزد.

م « ۷۱۱ » تیمّم بر زمین پَست که احتمال آلودگی آن می‌رود و زمین شوره‌زاری که نمک روی آن را نگرفته، مکروه است و اگر نمک روی آن را گرفته باشد، نادرست است.

م « ۷۱۲ » اگر چیزی که بر آن تیمّم می‌نماید به‌گونه‌ای آلوده باشد که می‌ترسد با تیمّم بر آن بیمار شود، باید بدون تیمّم نماز بخواند و در آینده نماز را قضا کند.

,