۱۳۹۵-۰۲-۱۹

توضیح المسائل: ۳ ـ طهارت‌های سه‌گانه

 

احکام جبیره هر یک از عضوهای وضو

م « ۵۵۴ » اگر جبیره همه چهره، دست یا بیش‌تر عضوهای وضو و حتّی همه آن را فرا گیرد، باز احکام جبیره جاری و وضوی جبیره‌ای کافی است و نیازی به تیمّم نیست.

م « ۵۵۵ » کسی که در کف دست و بر انگشت جبیره دارد، هنگام وضو دست تر بر آن می‌کشد، مسح سر و پا را با همان تری انجام می‌دهد و اگر خیسی آن بسنده نیست، از عضوهای دیگر وضو رطوبت بگیرد.

م « ۵۵۶ » اگر جبیره روی پا را به‌گونه‌ای گرفته باشد که تنها بخشی از طرف انگشتان و بخشی از طرف بالای پا باز است، باید روی جای باز و روی جایی که

(۱۳۵)

جبیره است مسح شود.

م « ۵۵۷ » اگر در چهره یا دست چند جبیره باشد، باید میان آن را بشوید و اگر جبیره‌ها در سر یا روی پا باشد، باید میان آن را مسح کند و در جایی که جبیره است، برابر دستور حکم جبیره رفتار نماید.

م « ۵۵۸ » اگر جبیره اطراف زخم را بیش از صورت عادی آن گرفته است؛ به‌گونه‌ای که نمی‌توان بخش زیادی آن را بدون سختی برداشت، لازم است برابر حکم جبیره رفتار نمود و به تیمّم نیاز نیست، ولی چنان‌چه می‌تواند بخش زیاده جبیره را بدون سختی بردارد، لازم است آن را بردارد و برابر حکم جبیره رفتار نماید.

م « ۵۵۹ » اگر در عضوهای وضو، زخم، جراحت، دمل و شکستگی نیست، ولی استفاده از آب به سبب دیگری برای آن زیان دارد، لازم است وضوی جبیره‌ای بگیرد و اگر وضوی جبیره‌ای نیز زیان دارد، تیمم کند، ولی اگر استفاده از آب، تنها برای بخشی از دست و صورت زیان دارد، برابر جبیره رفتار کند و نیازی به تیمّم نیست.

م « ۵۶۰ » اگر در عضوی از وضو یا غسل چیزی چسبیده باشد که نمی‌توان آن را برطرف نمود یا برطرف نمودن آن همراه با سختی است؛ هرچند بتواند زحمت و سختی آن را تحمل نماید، برابر حکم جبیره رفتار کند و تیمم لازم نیست.

م « ۵۶۱ » غسل جبیره‌ای مانند وضوی جبیره‌ای است و می‌توان آن را به صورت ترتیبی یا ارتماسی بجا آورد و شیوه آن همان‌گونه است که در وضو گذشت.

م « ۵۶۲ » کسی که وظیفه او تیمم است اگر در بخشی از عضوهای تیمم خود زخم یا دمل یا شکستگی دارد، برابر حکم وضوی جبیره‌ای لازم است تیمم جبیره‌ای انجام دهد.

م « ۵۶۳ » کسی که با وضو یا غسل جبیره‌ای نماز می‌خواند و می‌داند عذر او تا پایان وقت برطرف نمی‌شود، می‌تواند نماز را در ابتدای وقت بخواند و اگر عذر او پس از نماز برطرف شود، لازم نیست دوباره نماز بگزارد، بلکه می‌تواند با همان

(۱۳۶)

وضوی جبیره‌ای کارهای دیگری که به وضو نیاز دارد نیز انجام دهد.

م « ۵۶۴ » اگر امید دارد عذر او تا پایان وقت برطرف می‌شود، لازم است صبر نماید و اگر عذر او برطرف نشود، نماز را در آخر وقت با وضو یا غسل جبیره‌ای بجا آورد.

م « ۵۶۵ » اگر نمی‌داند عذر او برطرف می‌شود یا خیر، می‌تواند نماز را در آغاز وقت به همان‌گونه که آمد بخواند و اگر عذر او در وقت یا بیرون از وقت برطرف گردد، دیگر چیزی بر عهده او نیست.

م « ۵۶۶ » اگر کسی به سبب بیماری، مژه‌های چشم یا لب او به هم چسبیده باشد یا به‌گونه‌ای باشد که آب به همه روی پوست و موهای چشم او نرسد، باید وضو و غسل جبیره‌ای انجام دهد و نیاز به تیمم ندارد.

م « ۵۶۷ » اگر شستن صورت سبب درد یا زیان بر چشم شود، می‌تواند وضوی جبیره‌ای انجام دهد؛ به این شیوه که اطراف چشم و دیگر جاهای چهره را بشوید و دست تر را بدون پارچه بر روی چشم بکشد و اگر این شیوه نیز برای او زیان یا درد دارد، باید با گذاردن پارچه‌ای، دست تر را بر روی آن بکشد.

م « ۵۶۸ » اگر نمی‌داند وظیفه او تیمم است یا وضوی جبیره، در صورتی که مسأله را نمی‌داند، باید از کسی که می‌داند بپرسد و اگر ویژگی‌های موضوع را نمی‌داند، در جایی که وظیفه او از آغاز تیمّم بوده؛ مانند آن‌که آب نداشته است، تیمّم کند و در جایی که وضوی جبیره، وظیفه پیشین او بوده است، مانند زخم بودن عضو وضو، وضوی جبیره بگیرد و اگر وظیفه ابتدایی و پیشین در کار نبود و آن را تشخیص نمی‌دهد، تنها انجام تیمّم کافی است، و در هر صورت، نیازی به تیمّم و وضوی جبیره با هم نیست.

م « ۵۶۹ » نمازی را که با وضوی جبیره خوانده و تا پایان وقت عذر جبیره داشته، صحیح است و لازم نیست آن را دوباره بخواند، و پس از آن‌که عذر جبیره وی از میان برداشته شد، اگر هنوز طهارت دارد، لازم نیست برای نمازهای دیگر خود

(۱۳۷)

وضو بگیرد، ولی اگر نمی‌دانسته که تکلیف وی جبیره است یا تیمم و وظیفه پیشین وی نیز روشن نبوده و در نتیجه تیمم گرفته است، باید پس از برطرف شدن عذر جبیره، برای دیگر نمازهای خود وضو بگیرد.

(۱۳۸)

(۱۳۹)

,