ترجیع‌خوانی و راجعه
۱۰۷ ـ وعن علی بن إبراهیم، عن أبیه، عن ابن محبوب، عن علی بن
۱ـ الکافی، ج ۴، ص ۱۲.
(۱۳۱)
أبی حمزة، عن أبی بصیر قال قلت لأبی جعفر علیه‌السلام : إذا قرءت القرآن فرفعت به صوتی جاءنی الشیطان، فقال: إنّما ترائی بهذا أهلک والنّاس، فقال: یا أبا محمّد، اقرء قراءة ما بین القراءتین تسمع أهلک، ورجّع بالقرآن صوتک، فانّ اللّه عزّ وجلّ یحبّ الصوت الحسن یرجّع فیه ترجیعا(۱).
ـ ابوبصیر گوید به امام صادق علیه‌السلام عرض داشتم چون قرآن می‌خوانم و صدای خود را بالا می‌برم، وسوسه شیطان به من رو می‌آورد که با این کار، میان اهل خود و مردم ریا می‌نمایی. پس حضرت فرمود: ای ابومحمد، قرائتی بدون افراط و زیاده‌روی داشته باش؛ به‌گونه‌ای که خانواده‌ات بشنوند، و در خواندن قرآن به صدای خود ترجیع را بیفزا؛ چرا که خداوند متعال صدای نیکویی که با نوعی ترجیع همراه باشد، دوست دارد.
حضرت می‌فرماید: «اقرء قراءةً بین القرائتین»؛ یعنی در قرائت خویش، نه فریاد داشته باش و نه به زیر و آهسته بخوان. آوازه‌خوان برای دستگاه‌خوانی ابتدا به درآمد می‌پردازد که صدای وی آهنگی متوسط دارد و حضرت می‌فرماید در قرائت نیز نه صدای بم داشته باش و نه ریز بگیر؛ بلکه راجعه بیاور.
البته، میان قرائت قرآن کریم و آوازخوانی، تفاوت است و نمی‌شود قرآن کریم را با هر دستگاهی خواند. در این روایت، توصیه به
۱ـ الکافی، ج ۲، ص ۶۱۶.
(۱۳۲)
ترجیع‌خوانی می‌شود. برای نمونه، «ولا الضآلین» دارای چند ترجیع است. حضرت با صراحت صوت نیکو را تحسین می‌کنند و آن را نزد خداوند نیکو بر می‌شمرد، و بدیهی است امر حرام نمی‌تواند نیکویی داشته باشد و هیچ گاه خوبی از آن جهت که خوبی است مورد مذمت و سرزنش واقع نمی‌گردد و حرام نمی‌شود.