۱۳۹۵-۰۵-۰۲

فصل ششم: درون‌پژوهی روایات غنا و موسیقی

وجد صوت

۱۰۴ ـ وعنهم عن سهل، عن الحجّال، عن علی بن عقبة، عن رجل، عن أبی عبد اللّه علیه‌السلام قال: کان علی بن الحسین علیهماالسلام أحسن النّاس صوتا بالقرآن، وکان السقّاؤون یمرّون، فیقفون ببابه، یستمعون قراءته(۱).

ـ امام صادق علیه‌السلام فرمود: از برترین قاریان قرآن کریم امام زین العابدین علیه‌السلام است، سقایان چون صدای ایشان را می‌شنیدند در جلوی منزل ایشان می‌ایستادند تا قرائت نیکوی ایشان را بشنوند.

۱۰۵ ـ وعن عدّة من أصحابنا عن سهل بن زیاد، عن محمّد بن الحسن بن شمون، قال حدّثنی علی بن محمّد النوفلی، عن أبی الحسن علیه‌السلام قال: ذکرت الصوت عنده، فقال: إنّ علی بن الحسین علیهماالسلام کان یقرء، فربّما مرّ به المارّ، فصعق من حسن صوته(۲).

ـ نوفلی گوید روزی در پیشگاه امام رضا علیه‌السلام از صوت و خوانندگی سخن گفتم، امام فرمود: حضرت زین العابدین علیه‌السلام از قاریان بود، چه بسیار عابرانی که به آن گذر می‌کردند (و صدای ایشان را می‌شنیدند)

۱ـ الکافی، ج ۲، ص ۶۱۶.

۲ـ الکافی، ج ۲، ص ۶۱۵.

(۱۲۷)

و از نیکویی صدای ایشان به وجد می‌آمدند و هوش از سر آنان ربوده می‌شد.

نکته‌ای که در این روایت حایز اهمیت است توجه به «أحسن صوتا بالقرآن» است. در توضیح این فراز می‌توان به شاعران مثال زد. شاعری که خود به خوبی شعر می‌سراید، کم‌تر می‌شود که شعر دیگران را بخواند و بیش‌تر به شعرهای خود مشغول است، حال، امام سجاد علیه‌السلام نیز به گاه خواندن، یا به قرائت قرآن کریم مشغول بوده و یا دعاهای صحیفه را به مناجات می‌نشسته است و حضرت علیه‌السلام ، خود را به غیر حق مشغول نمی‌داشته است.

صوت حضرت چنان زیبا و دل‌نشین بوده است که سقایان را با بار سنگینی که بر دوش داشتند و در گرمای حجاز که باید آب را به مشتریان می‌رساندند در آن شرایط سخت نگاه می‌داشته است!

این حدیث از صدای نیکوی حضرت، بلکه از صدای بسیار نیکوی حضرت سخن می‌گوید و صوت نیکوی ایشان در تلاوت مقید نگردیده، بلکه پیش از این گفتیم حضرت ملاحظه شنوندگان را می‌نموده و زیبایی صوت خود را آن گونه که بوده آشکار نمی‌نموده است.

,