۲ ـ زمین
م « ۲۹۵ » زمین، کف پا و کفشی را که با راه رفتن نجس شده است با پنج شرط پاک میکند:
یکم ـ زمین پاک باشد؛
دوم ـ زمین خشک باشد؛
سوم ـ نجاست از زمین به آن رسیده باشد؛
چهارم ـ عین نجاست؛ مانند: ادرار، مدفوع و خون یا متنجس؛ مانند: گِل نجس شده، با راه رفتن یا مالیدن بر زمین یا هرگونه برخورد دیگری با زمین برداشته شود؛
پنجم ـ زمین پاککننده باید از گونه زمینی باشد که پا یا کفش بر آن نجس شده است؛ مانند: خاک، سنگ، سیمان، آجرفرش، موزاییک و مانند آن؛ پس با راه رفتن بر فرش، حصیر، سبزه، چوب و آسفالت پاک نمیشود.
م « ۲۹۶ » برای پاک شدن کف پا و کفش، کمی راه رفتن یا به زمین کشیدن آن کافی است و اگر نزدیک به هفت متر و نیم باشد، بهتر است.
م « ۲۹۷ » نیاز نیست کف پا و زیر کفش خیس باشد تا زمین آن را پاک کند. البته، زمین باید خشک باشد.
م « ۲۹۸ » زمین در صورتی پاککننده است که با راه رفتن یا کشیدن پا یا کفش بر زمین، عین نجاست از بین برود و بخشی از اطراف آن که بهصورت عادی به نجس آلوده میشود و به زمین یا خاک میرسد با از میان رفتن نجاست پاک میگردد.
م « ۲۹۹ » اگر پس از راه رفتن، بو یا رنگ نجاست در کف پا یا زیر کفش بماند، اشکال ندارد، ولی اگر ذرّههای کوچکی از نجاست که به چشم میآید و میتوان با راهرفتن آن را از میان برد در آن بماند، باید بیشتر راه برود تا پاک شود، مگر اجزایی که جز با آب برداشته نمیشود.
(۸۸)
م « ۳۰۰ » سطح فرو رفته یا داخلی کفش و بخشی از کف پا که بر اثر عارضهای یا به هر جهتی به زمین نمیرسد، با راه رفتن پاک نمیشود.
م « ۳۰۱ » کسی که با دست و زانو راه میرود، اگر نجاستی به سبب راه رفتن به دست یا زانوی وی برسد، با راه رفتن پاک میشود.
زیر عصا، کف پای مصنوعی، نعل چهار پایان، چرخ اتومبیل و مانند آن نیز همین حکم را دارد.
م « ۳۰۲ » کف جوراب با راه رفتن پاک نمیشود، مگر آن که جوراب به عنوان کفش استفاده شود و همیشه با آن راه رود.