ردیف یکم: حرام بودن غنا
۱ » وعنهم، عن سهل، عن علی بن الریان، عن یونس قال: سألت الخراسانی علیهالسلام (عن الغناء) وقلت: إنّ العباسی ذکر أنّک ترخّص فی الغناء، فقال: کذب الزندیق، ما هکذا قلت له: سألنی عن الغناء، فقلت: إنّ رجلاً أتی أبا جعفر علیهالسلام فسأله عن الغناء، فقال: یا فلان، إذا میز اللّه بین الحقّ والباطل، فأنّی یکون الغناء؟ قال: مع الباطل، فقال: قد حکمت(۱).
ـ از امام رضا علیهالسلام درباره غنا پرسیدم و گفتم که خلیفه عباسی(مأمون) به نقل از شما میگوید که غنا را اجازه دادهاید، ایشان فرمودند: آن زندیق دروغ میگوید، من چنین چیزی نگفتم، او از غنا پرسید، و من گفتم مردی به محضر امام باقر علیهالسلام آمد و از او درباره غنا پرسید، و ایشان فرمود: ای فلانی، هنگامی که خداوند میان حق و باطل را آشکار نمود، غنا با کدام بود؟ او گفت: از باطل است. امام فرمود: تو خود حکم کردی.
۲ » قال الصادق علیهالسلام : شرّ الأصوات الغناء(۲).
ـ امام صادق علیهالسلام فرمودند: بدترین صداها، صوت غنایی است.
۳ » عن أحمد بن یوسف بن عقیل، عن أبیه، عن موسی بن حبیب، عن علی بن الحسین علیهماالسلام قال: لا یقدس اللّه أمّة فیها بربط یقعقع، وتایة تفجع(۳).
۱ـ الکافی، ج ۶، ص ۴۳۵.
۲ـ شیخ صدوق، المقنع، ص ۴۵۵.
۳ـ الکافی، ج ۶، ص ۴۳۴.
(۱۷)
ـ امام سجاد علیهالسلام فرمود: خداوند امتی را که در آن بربط بانگ بر میآورد و بلندای ناله در آن است، پاک نمیسازد.
۴ » وعن جعفر بن محمّد علیهماالسلام أنّه قال: مرّ بی أبی وأنا غلام صغیر، وقد وقفت علی زمّارین وطبّالین أستمع، فأخذ بیدی فقال: مر، لعلّک ممّن شمّت بآدم، فقلت: وکیف ذلک یا أبه؟ قال: هذا الذی تری کلّه من اللهو والغناء، إنّما صنعه إبلیس شماتةً بآدم علیهالسلام حین أخرج من الجنّة(۱).
ـ امام صادق علیهالسلام میفرماید: من کودکی بیش نبودم که ایستاده بودم و به صدای نوازندگان نی و طبلداران گوش فرا میدادم و پدرم بر من گذشت و دست مرا گرفت و فرمود: بگذر، اینها از چیزهایی است که با آن آدم علیهالسلام به شماتت گرفته شد. از پدرم پرسیدم: ماجرای آن چگونه است؟ حضرت فرمود: اینها همه از لهو و غناست که هنگامی که آدم از بهشت بیرون رانده شد، ابلیس آن را برای شماتت وی ساخت.
۵ » القطب الراوندی فی لبّ اللباب عن النبی صلیاللهعلیهوآله أنّه قال: خمسة لا ینظر اللّه إلیهم یوم القیامة ـ إلی أن قال ـ والمغنّی(۲).
ـ پنج گروه است که خداوند در روز قیامت به آنان نگاه رحمت نمیاندازد، تا آن که فرمود و خوانندگان هستند.
۶ » وفی الخبر: إنّ اللّه یقول یوم القیامة: ملائکتی من حفظ سمعه ولسانه عن الغناء، فاسمعوه حمدی، والثناء علی(۳).
۱ـ دعائم الاسلام، ج ۲، ص ۲۰۹.
۲ـ مستدرک الوسائل، ج ۱۳، ص ۲۱۳.
(۱۸)
ـ در روایت است: همانا خداوند در روز قیامت میگوید: فرشتگان من، کسی که گوش و زبان خود را از غنا نگه دارد، نغمه حمد و ستایش بر مرا به او بنیوشانید.
۷ » الجعفریات: بإسناده عن جعفر بن محمّد، عن أبیه، عن جدّه علی بن الحسین، عن أبیه، عن علی بن أبی طالب:، قال: طرق طائفة من بنی إسرائیل لیلاً عذاب، فأصبحوا وقد فقدوا أربعة أصناف: الطبّالین، والمغنّین، والمحتکرین للطعام، والصیارفة آکلة الربا منهم(۱).
ـ حضرت امیرمؤمنان میفرماید: بر گروهی از بنی اسراییل عذاب شبانه وارد شد، صبحگاهان دیدند که چهار صنف از آنان نابود شدهاند: طبلداران، خوانندگان، احتارکنندگان خوراکی و صرافیهایی که ربا میگرفتند، از آنان بودند.
۸ » علی بن جعفر فی کتابه عن أخیه موسی بن جعفر علیهالسلام قال: سألته عن الرجل یتعمّد الغناء یجلس إلیه؟ قال: لا(۲).
ـ آیا میتوان در مجلسی که به عمد در آن غنا خوانده میشود نشست؟ امام فرمودند: نه.
۹ » وفی عیون الأخبار عن محمّد بن عمر البصری، عن محمّد بن عبد اللّه الواعظ، عن عبد اللّه بن أحمد بن عامر الطائی عن أبیه، عن الرضا علیهالسلام ـ فی
۱ـ پیشین.
۲ـ پیشین.
۳ـ مسائل علی بن جعفر علیهماالسلام ، ص ۱۴۸.
(۱۹)
حدیث الشامی ـ أنّه سأل أمیر المؤمنین علیهالسلام عن معنی هدیر الحمّام الراعبیة، قال: تدعو علی أهل المعازف (والقیان) والمزامیر والعیدان(۱).
ـ از امام امیرمؤمنان علیهالسلام درباره معنای پیوسته خواندن (سجع) کبوتر راعبی (پرندهای کوچکتر از کبوتر و بزرگتر از فاخته) پرسیده شد، امام فرمودند: آن پرنده به اهل لهو و نوازندگان و کنیزکان آوازهخوان فرا میخواند.