سه اسطوره ی تاریخ، علم و تمدن
سه اسطورهٔ تاریخی برایم چهرههایی گویا از تمثال بلند و رسای انسان واقعی میباشند که مورد اهمیت هر ذهن اندیشمندی هستند و کمتر رقیبی در میان اندیشمندان دارند؛ هرچند جهت اسطورهای آنها بیشتر از موجودیت واقعی و ثمرات فکری و علمی آنان به ما رسیده است و میتوان بسیاری از نسبتهای علمی مربوط به آنان را مورد سؤال قرار داد؛ خواه در اصل نسبت باشد یا در اصل کلام که در هر صورت، خدشهای به بزرگی آنان وارد نمیآورد.
برای این سه چهرهٔ تاریخی ارج و اهمیت فراوانی قایلم و نسبت به اندیشه و افکار آنان سعی و دقت فراوان داشتهام؛ اگرچه به گفتههای منسوب به آنان خردهگیریها و ایرادهای بسیاری دارم، و دربارهٔ تمامی
(۲۲۱)
کلمات منسوب به آنها نیز چندان اعتمادی ندارم و در هر صورت، اصل سخنان و ادعاهای آنان را باید مورد توجه قرار داد و به طور قطع نباید نسبتی را بدون دلیل باور داشت.