۱۳۹۵-۰۳-۱۲

تفسیر هدی / جلد چهارم: فصل چهارم: مغضوبان «الْمَغْضُوبِ عَلَیهِمْ».

 

منش مهرورزانهٔ حق تعالی

بررسی هر دو گروه از آیات شریفه نشان می‌دهد موارد غضب حقی، بیش‌تر مربوط به عالم آخرت است و غضب فعلی در دنیا مواردی اندک دارد و چنین نیست که هر گناهی از هر کسی بی‌درنگ غضب را در پی داشته باشد. غضب حقی بر افرادی وارد می‌شود که ریشه‌های محکمی در گناه دارند و در ستم‌ورزی دارای مهارت باشند و حرفه‌ای و سیستماتیک ظلم بر بندگان روا دارند. غضب‌های خلقی که جنبهٔ حقی دارد نیز بدون پی‌آمدهای تنبیهی و مکافات‌برانگیز نبوده و چهره‌ای مستحسن و نیکو برای آن ترسیم نشده است و به‌طور کلی، روحیهٔ غضبناک داشتن فرهنگی ایمانی، قرآنی و رحمانی نیست و تنها برای موارد بسیار معدود است که فعلیت می‌یابد و اصل داشتن آن کمال است ولی اجرایی نمودن آن امری استثنایی و نادر است. این بحث به‌خوبی

  1. نور / ۹.

(۲۰۸)

روشن می‌نماید بسیاری از خشونت‌ها سلیقه‌ای و مزاجی است و به خداوند و دین ارتباطی ندارد. خداوند به صورت اولی مهرورزی دارد و غضب بسیار اندک واقع می‌شود. خشونت و غضب منش دین نیست و بسیاری از برخوردها با افراد و جوامع، مرام دینی نیست. از این بحث می‌توان چهرهٔ حق تعالی و چهرهٔ عشق او و فرهنگ قرآن کریم و دین پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله را شناخت و با همین بحث ارزشی، حقانیت دین اسلام را ثابت کرد. نظر ما این است که با هر یک از احکام اسلام می‌توان حقانیت اصل دین را ثابت کرد و هر حکمی که چهرهٔ حقانیت دین را نشان ندهد یا پیرایه است و یا بحث از آن به نارسایی علمی مبتلاست.

موارد کاربرد غضب با تهدید همراه است، ولی تهدید با بیش‌تر موارد ضلالت نیامده و فرد گمراه به چشم بیماری که نیاز به مراقبت دارد دیده شده و مواردی که تهدید پذیرفته است، گمراهی‌های کلان و عمده است.

(۲۰۹)

(۲۱۰)